U nastavku:
1. Šta je lokacijska informacija?
Informacije o lokaciji su zvanični dokument opštine na kojoj se gradi, a u kome su definisani svi uslovi izgradnje. To su dokumenti koje izdaju gradski sekretarijati za urbanizam i građevinske poslove na osnovu zahteva zainteresovanih lica. Zahtev se obično podnosi zbog početka izgradnje novog ili dodatnog objekta ili prodaje, premda ima i drugih razloga. Kada se zahtev prihvati, na osnovu plana parcele, izdaje se lokacijska dozvola kao upravni akt, ali on nije osnov za izdavanje građevinske dozvole.
2. Traženje lokacijske informacije
Zahtev za informacije o lokaciji nalazi se na veb-stranicama opština. Informacije o lokaciji sadrže važne podatke, ograničenja i odredbe koje morate znati pre nego što se upustite u ceo poduhvat. Informacija o lokaciji je osnovni dokument na osnovu kog vaš arhitekta može da se dogovara s vama i planira izgradnju. Njime su definisani urbanistički parametri kao što su procenat i indeks izgrađenosti, dozvoljena spratnost i slično, na osnovu kojih arhitekta može da uradi adekvatno idejno rešenje.
3. Sadržaj informacije o lokaciji
Podaci o lokaciji su prvenstveno namenjeni arhitektama, jer služe kao dokument na osnovu kojeg pripremaju i dokumentaciju za dobijanje građevinske dozvole. Međutim, čak i kao laik, u njemu ćete pronaći činjenice koje će vam biti od pomoći da steknete predstavu o onome što se može uraditi kao i ideje u vezi rešenja za budući dom.
Informacije o lokaciji su dokument sastavljen od više delova; najvažniji slede.
4. Delovi lokacijske informacije na koje morate obratiti pažnju
4.1. Regulaciona linija i međe
Ovde ćete, recimo, pronaći informacije o minimalnim udaljenostima buduće kuće od regulacione linije ili da li je postojeći objekt možda pod zaštitom države kao spomenik kulture. Regulacione linije su obavezne zone zaštite uz puteve, elektrovodove, potoke, reke i drugo ili područja zaštite prirodnog i kulturnog nasleđa. Regulacione linije mogu da, naročito na manjim parcelama, uslove orjentaciju i veličinu tlocrta buduće kuće. Neznatno odstupanje od dozvoljenog moguće je samo uz saglasnost svih susednih vlasnika te se propisani uslovi moraju poštovati, budući da dobijanje saglasnosti ne možete ni predvideti ni zahtevati.
4.2. Uslovi za izgradnju
4.2.1. Tipologija, visina i obim
Informacije o lokaciji obično određuju dozvoljene dimenzije objekta – tačnije minimalne i maksimalne vrednosti. Ako postoji određeni tlocrt ili maksimalna visina novog objekta, koji se moraju poštovati, onda se od toga ne sme odstupiti. Na primer, ako informacije o lokaciji ne dozvoljavaju izgradnju L oblika, na toj parceli nećete moći da podignete kuću L oblika. Dakle, želje i htenja se moraju prilagoditi ograničenjima postavljenim lokacijskim informacijama.
4.2.2. Oblikovanje objekta
Većina informacija o lokaciji određuje kakva kuća mora da bude u arhitektonskom smislu. Obično se pri novogradnji moraju poštovati karakteristike prostora koji okružuje parcelu. Službenici u administrativnoj jedinici su u vezi s tim vrlo strogi. Međutim, mnogo puta konačna odluka o izgledu kuće zavisi od njihove subjektivne procene. U sam dokument ulaze sledeće odredbe:
- planski osnov,
- katastarski izvod i plan parcele,
- mogućnosti i ograničenja,
- dozvoljeni parametri,
- moguće intervencije,
- širina i površina građevinske parcele,
- položaj objekta i horizontalna regulacija,
- postavljanje objekta u odnosu na susedne parcele i objekte,
- građevinski elementi i ispadi iznad prizemlja i u nivou prvog sprata,
- građevinski elementi ispod kote trotoara,
- visina nadzitka potkrovne etaže,
- pristup i parkiranje,
- inženjersko-geološki uslovi,
- pravni i planski osnov izgradnje te
- smernice realizacije.
Uopšteno govoreći, propisani parametri za porodično stanovanje su:
- koeficijent izgrađenosti: 1-1,5
- procenat izgrađenosti: do 40%
- maksimalna dozvoljena spratnost: P+1+Pk do P+2+Pk
- procenat ozelenjenih površina: 25%.
Podaci iz tehničke informacije na koje posebno treba da obratite pažnju:
- Naknada za priključenje,
- Rok za izgradnju priključka,
- Dodatni uslovi za priključenje (ako ih ima),
- Dodatni uslovi za gradnju (ako ih ima),
- Rok važenja lokacijske informacije.
4.2.3. Stepen iskoristivosti zemljišta
Faktor izgradnje građevinske parcele (FO) važan je podatak koji određuje koje kvadrature objekta mogu biti postavljene. Faktor objekta znači odnos između površine izgrađenog objekta i ukupne površine građevinske parcele. U slučaju da je površina potkrovlja veća od površine prizemlja, računa se da je površina izgrađenog objekta projekcija bruto etažne površine najvećeg sprata u objektu. Pri vršenju proračuna faktora objekta ne računaju se nastrešnice, ali se uzimaju u obzir garaže izgrađene na građevinskoj parceli.
5. Dobijanje lokacijske informacije za gradnju ili zakup
Zahtev za informacije o lokaciji može podneti svaka zainteresovana osoba, fizičko ili pravno lice koje ne mora nužno biti i vlasnik parcele ili objekta. Ako se odlučite za kupovinu nekretnine, najbolje je da kontaktirate prodavca da biste dobili informacije o lokaciji.
Informacije o lokaciji određuju se u skladu s nekoliko zakona i propisa, kao što su: Zakon o prostornom planiranju (ZUP), Zakon o izgradnji (PGI), Pravilnik o obliku i načinu izdavanja informacija o lokaciji, Pravilnik o vrstama jednostavnih objekata i mnogi drugi akti na opštinskom ili državnom nivou.
6. Cena lokacijske informacije
Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove grada Beograda je januara 2023. godine objavio svoj cenovnik usluga, a iste takve ćete naći na veb-stranicama svih lokalnih samouprava u Srbiji.
7. Važenje lokacijske informacije
Informacije o lokaciji važe 12 meseci ili do isteka važnosti lokacijskih uslova, odnosno, do promene zakonskih akata ili uredbi koji su njihov sastavni deo. Kako se mnogo toga menja na polju uređenja površina, savetujemo da uvek naručite nove informacije o lokaciji. Ne pristajte na informacije o lokaciji stare nekoliko godina, koje možda imaju vlasnici nekretnina. Ako ste informacije o lokaciji dobili od agenta za prodaju nekretnina, uvek proverite da li su izdate za pravo na zemljište ili za objekt.
Ukoliko se odlučite za traženje lokacijske informacije,na našem sajtu ćete naći još saveta vezanih za ovo temu, ali i ponuđače i proizvođače s kojima sarađujemo i koji će na vaš upit uzvratiti odgovarajućom ponudom. Informacije o cenama možete pogledati u našem kalkulatoru.