Mionica - mesto slavnog vojskovođe i nestvarne prirode

^{Tekst: Tanja Prolić}

Opština Mionica pripada Kolubarskom okrugu, a udaljena je oko 20 kilometara od Valjeva i 70-ak kilometara od Beograda. Kroz nju teče reka Ribnica koja se prostire od ogranaka Maljena i Suvobora na severu, pa sve do desne obale Kolubare. Teritorijalno se graniči sa opštinama Ljig, Lajkovac, Valjevo, Gornji Milanovac i Požega. 

Mionica je poznata po prirodnim lepotama, ukusnim tradicionalnim specijalitetima, ali i po kulturno-istorijskim spomenicima koji govore više o istoriji ovog kraja ali i našeg naroda.

U nastavku izdvajamo pet znamenitosti koje ne biste trebali da propustite:

Crkva brvnara u Planinici: svetinja koja se „selila“ četiri puta

Crkva brvnara posvećena Pokrovu Presvete Bogorodice nalazi se u malom zabačenom selu Planinica, na oko 20 kilometara od centra Mionice.

Verovali ili ne, ova crkva je premeštana sa jednog mesta na drugo ukupno četiri puta. U istorijskim spisima se mogu naći informacije da su crkve tokom 18. i 19. veka bile premeštane sa jednog područja na drugo radi njihovog očuvanja od raznih uticaja. 

Prvi put je crkva brvnara Pokrova Presvete Bogorodice premeštena iz sela Veliševac jer su se, prema starim predanjima, meštani sela uplašili da će je turska vojska spaliti. Premeštena je u drugo selo - Popadić, a zatim, posle nekoliko godina, i u selo Ribnicu gde je dugo godina služila kao kapela. Poslednje premeštanje bilo je u selo Planinica, na samom početku 20. veka - 1905. godine.

U Prvom svetskom ratu crkva je služila kao bolnica austro-ugarskim vojnicima u kojoj su se lečili. Oni koji su preminuli tokom lečenja, sahranjeni su na obližnjem brdu pored crkve.

Crkva Vaznesenja Hristovog - svedok istorije i duhovnosti    

Ova sakralna građevina krasti sam centar Mionice. Sagrađena je za vreme vladavine kneza Aleksandra Karađorđevića, davne 1865. godine. Kneginja Persida, njegova supruga, darovala je crkvi Vaznesenja Hristovog krst i darohranilnicu. 

Crkva je odigrala značajnu istorijsku ulogu tokom Velikog rata, jer je u toku Kolubarske bitke njen toranj služio kao osmatračnica vojvodi Živojinu Mišiću.

Izgrađena je u baroknom stilu, sa elementima kasnog klasicizma. Svojim velelepnim izgledom i posebno ukrašenom plastikom, spada među najznačajnije spomenike crkvene arhitekture u Srbiji koji su građeni u drugoj polovini 19. veka. 

Zbog svoje posebnosti, crkva Vaznesenja Hristovog od 1962. godine nosi status spomenika kulture. Pored crkve u registar je upisano i osam ikona, među kojima se nalazi i ikona svetog velikomučenika Georgija iz 1812. godine. 

Danas, Crkva Vaznesenja Hristovog predstavlja glavno mesto okupljanja vernika iz ovog kraja.

Manastir Ribnica - svetinja sa viševekovnom istorijom

Najstariji pisani pomen ribničkog manastira potiče iz 1657. godine. Za vreme Kočine krajine (1788.-1791. godine) crkva je spaljena, u 19. veku je ponovo obnovljena, a poslednju obnovu 1823. godine izvršio je knez Jovica Milutinović.

Davne 1837. godine manastir je pretvoren u parohijsku crkvu i ostao sve do 2011. godine. Od 2017. godine, dolaskom monaha Arsenija kao starešine, crkva je postala aktivni muški manastir.

Manastir Ribnica nalazi se u selu Paštrić. Veliki broj vernika širom Srbije dolazi u posetu ovom svetom mestu gde pronalaze svoj duhovni mir. Bogomolja je posvećena Svetim apostolima Petru i Pavlu.

Današnja crkva sagrađena je 1909. godine, po projektu arhitekte Svetozara Ivačkovića. Osnove je upisanog grčkog krsta, sa prostranom oltarskom apsidom, spolja trostranom, a iznutra polukružnom i naglašenim prostorima za đakonikon i proskomidiju. 

Na zapadnoj strani je mala priprata sa dve niše, od kojih je u jednoj smešteno stepenište kružne osnove koje vodi na galeriju. U izvornoj verziji crkva je imala kupolu. Glavni portal je naglašen tremom sa dva stuba spojena lukom. Ova sakralna građevina je izvedena od opeke i omalterisana. Dekoracija fasade postignuta je naizmeničnim horizontalnim trakama, crvene i žute boje.

Manastir, zajedno sa rekom Ribnicom, Ribničkom i Šalitrenom pećinom, starom školom i 13 zaštićenih stabala lipe, predstavlja zaštićeno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja.

Rodna kuća vojvode Živojina Mišića - život i delo slavnog vojvode

Živojin Mišić, jedan od najznačajnijih zapovednika srpske vojske u Prvom svetskom ratu, rođen je u mioničkom selu Struganik, 1855. godine.

Tu se nalazi njegova rodna kuća koja, zbog svoje istorijske vrednosti, predstavlja nepokretno kulturno dobro, kao spomenik kulture od velikog značaja. Ona je danas memorijalni kompleks čija se postavka sastoji iz dva dela - istorijskog i etnografskog. Prvi deo kuće je etnografska postavka koja pokazuje kako je porodica Mišić živela u to vreme. Drugi deo je istorijsko-biografska postavka, bogata fotografijama, dokumentima, ratnim odlikovanjima i priznanjima.

Njegova rodna kuća je, dakle, pretvorena u muzej koji predstavlja autentičan spomenik životu i radu Živojina Mišića. Hronološki su prikazani njegovo poreklo, detinjstvo i školovanje, istorijat porodice Mišić, njegova vojna karijera u balkanskim ratovima, Prvi svetski rat sa posebnim osvrtom na Kolubarsku bitku, ali i njegovi poslednji dani i najzad priznanje i doprinos vojnoj nauci.

Ambijent rodne kuće Mišića i dvorišta prikazuju duh nekadašnjeg srpskog sela. Kuća pripada klasičnom dinarskom tipu, u suterenu je podrum, većim delom je zidana u čatmi, a manjim brvnima. Kuća je pokrivena ćeramidom. Objekat zauzima 150 m2 dok podrumska površina iznosi 50 m2.

Rodnoj kući Živojina Mišića vraćen je prvobitan izgled i obezbeđena trajnost.

Kuća Kolubarske bitke - multimedijalni prikaz herojske borbe srpske vojske

Panorama Kolubarske bitke oslikana je kao mural uz izlazak u audio-vizuelnu i scenografsku perspektivu i predstavljaće deo muzejske postavke Kolubarske bitke sa radnim naslovom „Kuća Kolubarske bitke“.

Za izradu je angažovan slikar, muralista, scenograf i arhitekta Slobodan Jevtović Pulika. U pitanju je impozantna multifunkcionalna postavka koja će u 5D formatu prezentovati junačku hrabrost i podvig srpske vojske u Prvom svetskom ratu.

Svojom bogatom i svestranom turističkom ponudom, opština Mionica svake godine povećava broj turista iz svih krajeva naše zemlje, ali i van njenih granica. Mnogi joj zbog prirodnih lepota daju epitet - biser zapadne Srbije.