Novo ruho kultne tačke beogradskog „Bermudskog trougla" | Remorker Architects

^{Izbor i tekst: Milja Mladenović, mast. inž. urb.}

Ugao Kondine i Makedonske u Beogradu kultno je mesto u urbanoj memoriji, kao lokacija na kojoj se do 2005. godine nalazila kafana „Pod lipom“, jedna od tri kafane koje su činile „Bermudski trougao“ beogradskog društvenog života (zajedno sa restoranima „Grmeč“ i „Šumatovac“). Rekonstrukcijom nekadašnjeg poslovnog objekta, ovaj ugao je dobio novi život kao vizuelni reper i savremeni poslovni prostor.

Fenomen geometrizovanih fasada sa pravougaonim otvorima koje su česte za nemačku arhitekturu i stilove arhitekata poput Dejvida Čiperfilda (David Chipperfield) preveden je u lokalnom kontekstu u jasne pravce koji naglašavaju izrazitu horizontalnost uličnih frontova Kondine i Makedonske. Poigravanjem sa uglovima na vertikalnim potezima u sistemu pravilne geometrije, objekat u Makedonskoj 44 uveo je savremeni arhitektonski stil u istorijsko urbano tkivo Beograda. 

Osavremenjivanje nekadašnjeg poslovnog objekta prema projektu biroa Remorker Architects, i novo čitanje kako poslovnih objekata, tako i značaja ovog ugla dveju ulica, rezultiralo je upečatljivim objektom, koji privlači pogled, redefiniše pešačko kretanje, i uvodi novi stil u arhitekturu gradskog jezgra. Arhitektura objekta u Makedonskoj 44 afirmisana je i nagradom „Ranko Radović“ za 2021. za realizovano arhitektonsko delo.

Dok veliki otvori sugerišu namenu objekta i impliciraju poslovnu namenu, masivne fasadne ploče i repetitivni horizontalni potezi povezuju okolno izgrađeno tkivo iz različitih perioda, sa savremenim trendovima u poslovanju koje se odvija unutar objekta. Na ovaj način praćenjem horizontalnih poteza susednih objekata u Kondinoj i Makedonskoj, izvršena je interpolacija novog objekta, čime je on vezan za svoje neposredno okruženje.

Kultni ugao nekadašnjeg beogradskog „Bermudskog trougla“ naglašen je arhitektonskom formom koja se sustiče u izrazito vertikalnom elementu koji dodatno naglašava pravougaonu geometriju objekta i raskrsnice, čime predstavlja kontrapunkt kružnoj fasadi Radio Beograda na drugoj strani ulice. Kao i u povezivanju sa susednim objektima, i u naglašavanju ugla horizontalni pravci imaju značajnu ulogu, jer „vode“ pogled posmatrača do samog ćoška.

U čitanju volumetrije objekta M44 prozorski otvori većih dimenzija „olakšavaju“ objekat i stvaraju dinamičnu površinu. Zasecima u masivnim panelima na fasadi omogućen je bočni upad svetlosti kroz uvučene prozore, koji zbog promena u ritmu na etažama posebno dolaze do izražaja, čime stvaraju novi ambijent fronta Makedonske ulice.

Značajnu ulogu u pešačkom kretanju kroz javni prostor Makedonske ulice, objekat M44 ima i sa aspekta definisanja ambijenta trotoara u zoni prizemlja. Praćenjem regulacije objekta Opštine Stari grad i postojeće kolonade ostvaren je prostor koji omogućava zaštitu od padavina i sunca, čime omogućava neometano pešačko kretanje. 

Promenom geometrije kolonade iz kružnih stubova u petougaone, definisani su pravci prodora pešačkih putanja iz otvorenog u natkriveni prostor. Ovaj prodor posebno je naglašen u ulaznoj zoni, koja je na fasadi projektovana kao portal kroz dve etaže, čime je kreiran vizuelni akcenat koji upućuje korisnike na glavni ulaz u poslovni objekat biznis centra u Makedonskoj. Prekid ritma u prizemlju i naglašavanje ulaza visokim iskošenim portalom primenjeno je i na ulazu u „coworking“ deo objekta u Kondinoj ulici.

Poigravanje sa geometrijom i osavremenjivanje ritma starih struktura poslovnog objekata nastavljeno je i u enterijeru, kako na komunikacijama, tako i na drugim funkcionalnim elementima. Ritmom uglova vertikalnih površina u enterijeru dodatno je naglašen futuristički izraz objekta, koji uvodi nove smernice za projektovanje prostora sličnog tipa.

Rekonstrukcija objekta koji predstavlja kultnu lokaciju u urbanoj memoriji Beograda, sa dinamičnom fasadom i smelim potezima u enterijeru predstavlja značajan iskorak u projektovanju i rekonstrukciji poslovnih objekata u lokalnom kontekstu. Poštujući okruženje i svakodnevni život javnog prostora u kome se nalazi, kao i uvođenjem citata svetski prepoznatih stilova u istorijsko jezgro Beograda, projekat Remorker Architects-a može se smatrati uglednim primerom za prostorne intervencije na objektima slične namene.

^20.5.2022.